වින්දිතයාව ලැජ්ජාවට පත් කිරීම හා මාධ්‍ය සදාචාරය වැදගත් ඇයි? ලංකාව තුල අතවරයට ලක්වන කාන්තාවන් තමාට සිදු වූ අතවරයට අමතරව මුහුණ දෙන්නට වන අකරතැබ්බයක් ලෙස මෙය හැඳින්විය හැකිය.
වැදගත්ම දේ තමයි අතවරයට ලක් වී ඒ හා සමාන දේකට කාන්තාවන්ට මුහුණ දෙන්නට වන්නේ වර්තමානයේ මාධ්‍ය තුල කිසිදු සදාචාරයක් නොමැති නිසා වේ. කාන්තාවක් ඇය මුහුණ දුන්නා වූ ඛේදවාචකය ඡායාරූප, විස්තර මාධ්‍ය මඟින් ඉතා හිරිකිත අයුරින් ප්‍රචාරය කිරීම කාන්තාවන් හට මහත් කම්පනයක් ඇති කරයි. මෙවැනි හේතූන් නිසා තම ජීවිතය පවා අහිමි කරගත් කාන්තාවන් ගැන අපි අසා තිබේ.
නමුත් තවමත් මිනිසුන්ට ලොකු දැනීමක් නෑ Victim එහෙමත් නැති නම් අගතියට පත් වූ කාන්තාවට සිදුවන්නා වූ ලැජ්ජාව ගැන. බටහිර රටවල මේ කාරණාව ඉතා බරපතල ලෙස සැලකුවද, ලංකාව තුල තවමත් මේ කාරණාව සුළු කොට තකනවා අපිට දකින්නට පුළුවන්. කිසිදු වගකීමකින් තොරව මාධ්‍ය හරහා සහ සමාජ මාධ්‍ය හරහා කාන්තාවන්ව ලැජ්ජාවට පත් කිරීම තවමත් සිදු වෙමින් පවතී.
අගතියට පත් වූ පුද්ගලයෙකුව ලැජ්ජාවට පත් වන ලෙස මාධ්‍යය තුලින් ප්‍රචාරය කිරීම නිසා එම පුද්ගලයාට ඇති විය හැකි මානසික පීඩනය හා මානසික ආතතිය ගැන මිනිසුන් වශයෙන් මීට වඩා සිතිය යුතුය.
මේ පිළිබඳව නීතිමය පදනමක් ඇති බවත් එම තත්ත්වයට මුහුණ දුන් කාන්තාවන්ට යම්කිසි රැකවරණයක් දෙන නීතිමය පියවරක්ද අද නීති රාමුව තුල තිබේ. මේ පිළිබඳව සවිස්තරාත්මකව දැනගැනීමට ඔබට හැකිය.
ශ්‍රී ලංකා නීතිය තුල කාන්තාවකට පවතින ආරක්ෂාව කුමක්ද?
ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍ය හානිවලට ලක් වූ අය ආරක්ෂා කිරීමට අදහස් කරන නීති තිබේ:
අපරාධයේ වින්දිතයින්ට සහ සාක්ෂිකරුවන්ට සහාය වීමේ පනත
විශේෂයෙන් ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ සයිබර් අපරාධ නඩු වලදී වින්දිතයින් සඳහා පෞද්ගලිකත්වය සහ ආරක්ෂාව සහතික කරයි. 2015 දී බලාත්මක කරන ලද ශ්‍රී ලංකාවේ, අපරාධවලට ලක් වූ වින්දිතයින්ගේ සහ සාක්ෂිකරුවන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා අපරාධ වින්දිතයින් සහ සාක්ෂිකරුවන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වූ ජාතික අධිකාරිය (NAPVCW) ස්ථාපිත කරයි.
2023 අංක 51 දරන මාර්ගගත ආරක්ෂණ පනත
වින්දිතයින්ට සයිබර් හිරිහැර කිරීම, අපහාස කිරීම සහ හානිකර ඩිජිටල් අන්තර්ගතයන් වාර්තා කිරීමට ඉඩ සලසයි. එය ඉදිරි පියවරකි, නමුත් බොහෝ වින්දිතයින් අපකීර්තියට බිය වෙමින් නීතීමය පියවර ගන්නේ නැත.
1973 අංක 5 දරන ශ්‍රී ලංකා පුවත්පත් මණ්ඩල නීතිය
ආචාර ධර්මානුකූල පුවත්පත් කලාව නියාමනය කරයි. වින්දිතයින්ට පෞද්ගලිකත්වය උල්ලංඝනය කරන හෝ අපහාසාත්මක අන්තර්ගතයන් ප්‍රකාශයට පත් කරන මාධ්‍ය ආයතනවලට එරෙහිව පැමිණිලි කළ හැකිය.
අපහාස නීතිය (සිවිල්)
වින්දිතයින්ගේ කීර්ති නාමයට හානි කිරීම සඳහා නඩු පැවරිය හැකිය. නමුත් නීතිමය වියදම් සහ චිත්තවේගීය හානිය බොහෝ විට ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම මඟහැරීමට උත්සහ කරයි.
මාධ්‍ය නිදහස එදිරිව වින්දිතයින්ගේ ආරක්ෂාව
ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ප්‍රකාශනයේ වින්දිතයින්ගේ නිදහස ආරක්ෂා කරයි. නමුත් එම නිදහස නිරපේක්ෂ නොවේ. උසාවිවලට විවේචන නියෝග නිකුත් කිරීමට හෝ සංවේදී නඩු වලදී ආවරණය සීමා කිරීමට හැකිය. නමුත් තවමත්, බොහෝ මාධ්‍ය ආයතන සීමාවන් තල්ලු කරයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ, මාධ්‍ය නඩු විභාග අධිකරණ ප්‍රතිඵලවලට පමණක් බලපාන්නේ නැත, ඒවා ජීවිතවලටද බලපායි. විශේෂයෙන් වින්දිතයා කාන්තාවක් වූ විට කෙලසෙන්නේ ඇයගේ ගෞරවයයි.
කාන්තාවන් ආරක්ෂා කරන නීති අවශ්‍යයි. කාන්තාවන්ට ගරු කරන මාධ්‍ය අවශ්‍යයි. ඒවගේම ඇඟිලි දිගු කිරීමට පෙර විරාමයක් තබන මිනිසුන් සිටින සමාජයක්ද අවශ්‍යයි.
