ශ්‍රී ලංකාවේ, කාන්තාවන් පවුල් සහ ප්‍රජාවන්ගේ කොඳු නාරටියයි. ගෘහස්ථ අයවැය කළමනාකරණය කිරීම, දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනයට සහාය වීම සහ පවුලේ ආදායමට දායක වීම තෙක්, මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය හැඩගැස්වීමේදී කාන්තාවන් වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. එහෙත් සාම්ප්‍රදායික හෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ වල බොහෝ කාන්තාවන්ට, මුදල් කළමනාකරණය කිරීම පිළිබඳව තවමත් නිසි මූල්‍ය දැනුමක් හෝ විශ්වාසයක් නොමැත.(financial literacy)
මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය වැදගත් වන්නේ මෙහිදීය – වයස හෝ පසුබිම නොසලකා සෑම කාන්තාවකටම තිබිය යුතු ජීවන කුසලතාවයක් ලෙස අපට හැඳින්විය හැක.
මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය යනු මුදල් ඵලදායී ලෙස කළමනාකරණය කිරීමට අවශ්‍ය දැනුම සහ කුසලතා වර්ධනය කිරීමයි. අයවැය, ඉතිරි කිරීම, ආයෝජනය කිරීම, ණය හැසිරවීම සහ වියදම් සහ දිගුකාලීන මූල්‍ය සැලසුම්කරණය පිළිබඳ දැනුවත් තීරණ ගන්නේ කෙසේද යන්න තේරුම් ගැනීම මෙයට ඇතුළත් වේ. එය සංඛ්‍යා ගැන පමණක් නොවේ – එය විශ්වාසය, ස්වාධීනත්වය සහ ආරක්ෂාව එක් කරන ජීවන ගුණාංගයක් වේ.
ශ්‍රී ලාංකික කාන්තාවන්ට මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය(financial literacy) වැදගත් වන්නේ ඇයි?
- මූල්‍ය නිදහස තුළින් බලගැන්වීම
ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ නිවෙස්වල, පිරිමින් තවමත් මූල්‍ය තීරණ වලදී පෙරමුණ ගනී. නමුත් එය වෙනස් වෙමින් පවතී. වැඩි වැඩියෙන් කාන්තාවන්, තනි මව්වරුන්(single mother) ලෙස ශ්‍රම බලකායට ඇතුළු වීම, ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීම හෝ මූල්‍ය කළමනාකරණය කිරීම තුලින් ස්වාධීන මූල්‍ය තීරණ ගනිමින් සිටියි. අයවැය, ඉතිරි කිරීම හෝ ආයෝජනය කරන්නේ කෙසේදැයි දැන ගැනීමෙන් කාන්තාවන්ට නිසිදේ තෝරාගැනීමේ හැකියාව ලැබේ.
නිවසේ රැඳී සිටින මව්වරුන් සඳහා පවා, මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය වැදගත් වන්නේ වියදම් නිරීක්ෂණය කිරීමට, දෛනික වියදම් කළමනාකරණය කිරීමට සහ හදිසි අවස්ථා සඳහා ඉතිරි කිරීමට හැකි වීමට අවශ්‍ය දැනුම ලබාදීම තුලින්ය. එය එදිනෙදා පැවැත්ම දිගුකාලීන ආරක්ෂාවක් බවට පත් කරයි.
- පරම්පරා චක්‍ර බිඳ දැමීම
කාන්තාවන් මූල්‍යමය සාක්ෂරතාවයෙන් බලගැන්වූ විට, ඔවුන් එම දැනුම තම දරුවන්ට – විශේෂයෙන් දියණියන්ට ලබා දෙයි. මුදල් ඉතිරි කිරීම, මූල්‍ය ඉලක්ක තබාගැනීම හෝ රැකියාවේ වටිනාකම තේරුම් ගැනීම වැනි ඉගැන්වීම් දරුවන්ට ඉතා වැදගත් වේ. එය එක් අයෙක් මත මූල්‍ය යැපීමේ චක්‍රය බිඳ දමමින් මූල්‍ය ස්වාධීනත්වයට උපකාරී වන අතර ශක්තිමත්, වඩා ඔරොත්තු දෙන අනාගත පරම්පරාවක් ගොඩනඟයි.
- විශ්වාසයෙන් අභියෝග වලට මුහුණ දීම
ජීවිතය සැමවිටම පුරෝකථනය කළ නොහැක. අසනීප, රැකියා අහිමිවීම, දික්කසාදය හෝ සහකරුවෙකුගේ හදිසි මරණය කාන්තාවක් අනපේක්ෂිත මූල්‍ය ආතතියකට ඇද දැමිය හැකිය. පුද්ගලික මූල්‍ය පිළිබඳ මූලික අවබෝධයක් නොමැතිවීම තුලින් ණයට වැටීම සහ අන් අයට බරක් වීම සිදුවිය හැක.
මූල්‍ය සාක්ෂරතාව මගින් කාන්තාවන් මෙම අභියෝගවලට වැඩි විශ්වාසයකින් මුහුණ දීමට සහ පීඩනය යටතේ වුවද ඥානවන්ත තීරණ ගැනීමට පොළඹවයි.
- ආදායම වඩා හොඳින් භාවිතා කිරීම
බොහෝ ශ්‍රී ලාංකික කාන්තාවන් දැනටමත් රැකියා, අතුරු ව්‍යාපාර හෝ විදේශයන්ගෙන් ප්‍රේෂණ හරහා තම නිවෙස්වල වියදමට දායක වේ. නමුත් මුදල් ඉපයීම කතාවේ එක් කොටසක් පමණි – එම මුදල් සමඟ කළ යුතු දේ දැන ගැනීම සමානව වැදගත් වේ.
ඵලදායී ලෙස අයවැය සැලසුම් කරන්නේ කෙසේද, අනවශ්‍ය වියදම් වළක්වා ගන්නේ කෙසේද සහ ඉතුරුම් ගොඩනඟන්නේ කෙසේද යන්න ඉගෙන ගැනීම නිවසක් තැනීම, දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනයට සහාය වීම හෝ කුඩා ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කිරීම වැනි ජීවිත ඉලක්ක කරා ළඟා වීමට විශාල වෙනසක් කළ හැකිය.
- ඔබේ මුදල් වර්ධනය කිරීම
මෙට්ටය යට හෝ මූලික ඉතුරුම් ගිණුමක මුදල් තැන්පත් කිරීම පමණක් ප්‍රමාණවත් නැත. ස්ථාවර තැන්පතු, ඒකක භාර හෝ කුඩා පරිමාණ කොටස් වෙළඳාම වැනි ආයෝජන විකල්ප ගැන දැනුවත් වීම තුලින් කාන්තාවන්ට ඔවුන්ගේ මූල්‍ය අනාගතය කෙරෙහි සැලසුමක් ඇති කරයි.
ඔබට මේ සඳහා මූල්‍ය උපාධියක් අවශ්‍ය නොවේ. සංයුක්ත පොලී ක්‍රියා කරන ආකාරය හෝ බැංකුවේදී අසන ප්‍රශ්න මොනවාදැයි ඉගෙන ගැනීම පවා ඔබේ මුදල් ඥානවන්තව සහ ආරක්ෂිතව වර්ධනය කර ගැනීමට උපකාරී වේ.
ශ්‍රී ලාංකික කාන්තාවන් සඳහා ප්‍රායෝගික මූල්‍ය උපදෙස්
මූල්‍ය සාක්ෂරතාවයට ඔබ විසින් තිබිය හැකි මුල් පියවර කිහිපයක්:
- ඔබේ ආදායම සහ වියදම් නිරීක්ෂණය කරන්න. යෙදුම්, සටහන් පොත් හෝ සරල ලෙස ලියාගන්න.
- මාසික අයවැයක් සාදා එය අනුගමනය කරන්න – අවශ්‍යතාවලට වඩා වගකීම්වලට ප්‍රමුඛත්වය දෙන්න.
- හදිසි අරමුදලක් ආරම්භ කරන්න. මසකට රු.1000 ක් වත් එකතු කරන්න.
- අනවශ්‍ය ණය හෝ පසුව ගෙවීමේ ක්‍රම සුදුසු නැත.
- මූලික ආයෝජන මෙවලම් ඉගෙන ගන්න. ආරක්ෂිත සහ සරල දේ සමඟ ආරම්භ කරන්න.
- පවුලේ මූල්‍ය සාකච්ඡාවලදී නොබියව කතා කරන්න. ඔබේ මතය වැදගත් වේ.
- කුඩා කල සිටම ඔබේ දියණියන්ට සහ පුතුන්ට මුදල් ගැන උගන්වන්න.
ඔබට තවත් ඉගෙන ගත හැක්කේ කොතැනින්ද?
කාන්තාවන්ට මූල්‍ය අධ්‍යාපනය ලබා දීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාව සෙමින් ඉදිරියට යමින් සිටී. බැංකු, සංවිධාන සහ රජයේ වැඩසටහන් පවා කාන්තාවන් ඉලක්ක කරගත් සම්පත් නිර්මාණය කරමින් සිටී. මාර්ගගත පාඨමාලා, වැඩමුළු සහ මූල්‍ය සාක්ෂරතා සැලසුම් සිංහල, දෙමළ සහ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් වඩාත් ලබා ගත හැකි වෙමින් පවතී.
විශේෂයෙන්ම, මූල්‍ය අධ්‍යාපනය ජීවිත පරිවර්තනය කළ හැකි ආකාරය පිළිබඳ ප්‍රබල උදාහරණයක් ලෙස ‘ඇය’ පදනමේ කටයුතු කැපී පෙනේ. ප්‍රජා වැඩමුළු, මාර්ගෝපදේශක වැඩසටහන් සහ ප්‍රවේශ විය හැකි මෙවලම් හරහා, ශ්‍රී ලංකාව පුරා සිටින කාන්තාවන්ට – විශේෂයෙන් අඩු පහසුකම් සහිත ප්‍රජාවන්හි – ඔවුන්ගේ මූල්‍ය හැකියාව පිළිබඳව දැනුවත් කරමින් සිටියි. ප්‍රායෝගික දැනුම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමෙන්, ඔවුන් කාන්තාවන්ට මූලික අයවැයකරණයේ සිට ඉතිරි කිරීම, ආයෝජනය කිරීම සහ තමන්ගේම ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීම දක්වා දැනුම ලබාදෙයි.
මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය යනු රුපියල් සහ ශත කළමනාකරණය කිරීමට වඩා වැඩි යමක් වේ. එය කාන්තාවන්ට තමන්ගේම හැකියාවන් මත ජීවිතය ගොඩනගා ගැනීමට අවශ්‍ය මෙවලම් ලබා දීම ගැන ය – අනාගතය සැලසුම් කිරීමට සහ පවුල් වියදමට සහයෝගය දැක්වීමට සහ මූල්‍ය හානිවලින් තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීමට මේ තුලින් හැකියාව ලැබෙයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ කාන්තාවන් සඳහා මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය සාමාන්‍යකරණය කරමු. කාන්තාවන්ට ප්‍රශ්න ඇසීමට, ඉගෙන ගැනීමට සහ මූල්‍යමය වශයෙන් වර්ධනය වීමට ආරක්ෂිත බවක් දැනෙන අවකාශයන් නිර්මාණය කරමු. මන්ද කාන්තාවන් දියුණු වන විට, මුළු දේශයම ඉදිරියට ගමන් කරයි.
