ලාංකික විශ්වවිද්යාල සිසුන් අතර ඔසප් වීමේ දරිද්රතාවය තවමත් දැඩි ගැටලුවක්ව ඇත.
ගෝලීය වශයෙන් ඔසප් සෞඛ්යය පිළිබඳ වැඩි කතාබහක් තිබියදීත්, ශ්රී ලංකාවේ බොහෝ තරුණියන් මූල්ය, සංස්කෘතික සහ අධ්යාපනික බාධක මුල් කරගෙන තම ඔසප් චක්රය කළමනාකරණය කිරීමේදී අභියෝගවලට මුහුණ දෙති.(Menstruation Awareness)
විශ්වවිද්යාල සිසුන් අතර ඔසප් වීමේ දරිද්රතාවයට පාදක වී ඇත්තේ ග්රාමීය ප්රදේශවල දක්නට ලැබෙන ඔසප් වීම පිළිබඳ දැනුවත්භාවය නොමැතිකම සහ නොදැනුවත්කම හේතුවෙනි. තරුණ කාන්තාවන් බොහෝ විට තම අධ්යයන කටයුතු කෙරෙහි පමණක් අවධානය යොමු කරන බැවින් එය තවත් උග්ර වේ, එමඟින් ඔවුන්ට වෙනත් ප්රජා ක්රියාකාරකම් සඳහා අඩු කාලයක් ලැබේ.
විශ්වවිද්යාල පරිසරය තුළ ඔසප් වීමේ දරිද්රතාවය අවබෝධ කර ගැනීම
ආර්තව දරිද්රතාවය යනු ඔසප් සනීපාරක්ෂක නිෂ්පාදන, ප්රමාණවත් සනීපාරක්ෂාව සහ ඔසප් වීම පිළිබඳ අධ්යාපනය සඳහා ප්රවේශය නොමැතිකමයි. ශ්රී ලංකාවේ බොහෝ විශ්වවිද්යාල සිසුන් සඳහා, මෙම ගැටළුව මූල්ය අපහසුතාත් සමග උග්ර වේ. රාජ්ය විශ්වවිද්යාලවල උපකාරක ගාස්තු නොමිලේ වුවද, සිසුන් බොහෝ විට නවාතැන්, ප්රවාහනය සහ ආහාර සඳහා ඉහළ වියදම් වලට මුහුණ දෙයි.
2022 අධ්යයනයකින් හෙළි වූයේ ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්යාල සිසුන්ගෙන් 60% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ඔසප් වීම ආශ්රිත ගැටළු හේතුවෙන් පන්ති මඟ හැර හෝ විශ්ව විද්යාල ක්රියාකාරකම් මඟ හැර ඇති බවයි. මෙම අභියෝග බොහෝ විට විශ්වවිද්යාල පරිශ්රයේ ප්රමාණවත් සනීපාරක්ෂක පහසුකම් නොමැතිකම සහ ඔසප් අපද්රව්ය බැහැර කිරීමේ යාන්ත්රණයන් නොමැතිකම තුලින් වැඩි වේ. මෙය සිසුන්ගේ අධ්යයන කාර්ය සාධනය සහ මානසික යහපැවැත්මට සෘජුවම බලපායි, මන්ද ඔවුන් බොහෝ විට හුදකලා වී හෝ විශ්ව විද්යාල ජීවිතයට සම්පූර්ණයෙන්ම සහභාගී වීමට නොහැකි බව ඔවුන්ට හැඟෙන නිසාය.
බොහෝ සිසුන් රෙදි වැනි තාවකාලික විකල්ප භාවිතා කිරීමට යොමු වන අතර ඒවා සනීපාරක්ෂක හෝ ආරක්ෂිත නොවිය හැකිය. මෙම ක්රියාව ඔවුන්ගේ අධ්යයන හා පෞද්ගලික වර්ධනයට තවදුරටත් බාධා කරන ආසාදන ඇතුළු සෞඛ්ය සංකූලතා ඇති කළ හැකිය.
යල්පැනපු සංස්කෘතික මත දැරීම සහ දැනුවත්භාවය නොමැතිකම
ඔසප් වීම වටා ඇති සංස්කෘතික අපකීර්තිය තරුණ කාන්තාවන් තම ඔසප් කාලය වටහා ගන්නා ආකාරය සහ කළමනාකරණය කරන ආකාරය කෙරෙහි බලපායි. ස්වාභාවික ජීව විද්යාත්මක ක්රියාවලියක් වුවද, බොහෝ ශ්රී ලාංකික නිවාසවල ඔසප් වීම බොහෝ විට තහනම් මාතෘකාවක් ලෙස සලකනු ලැබේ. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, සිසුන් විශ්වවිද්යාලයට පැමිණෙන්නේ ඔසප් සෞඛ්යය සහ සනීපාරක්ෂාව පිළිබඳ සීමිත දැනුමක් ඇතිවය. මෙම දැනුමේ පරතරය දුර්වල ඔසප් සනීපාරක්ෂක පිළිවෙත් වලට හේතු විය හැකි අතර වැරදි තොරතුරු චක්ර විශ්වාස කිරීමට පෙලඹේ.
මෙම දැනුවත්භාවය නොමැතිකම පහත සඳහන් කරුණුවලින් පැහැදිලි වේ:
• ඔසප් වීම පිළිබඳ වැරදි වැටහීම්: බොහෝ සිසුන් ඇතැම් ආහාර ගැනීමෙන් වැළකී සිටීම, ශාරීරික ක්රියාකාරකම්වල නොයෙදීම හෝ ඔසප් කාලය තුළ ආගමික ස්ථානවලට නොයෑම වැනි මිථ්යාවන් විශ්වාස කරයි. මෙම මිථ්යාවන් ඔවුන්ගේ දෛනික ක්රියාකාරකම් සීමා කරනවා පමණක් නොව, ඔසප් වීම වටා ලැජ්ජාව සහ රහස්යභාවය පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති කිරීමට ද දායක වේ.
• උපකාර පැතීමට ඇති මැලිකම: සිසුන් බොහෝ විට තම ඔසප් සෞඛ්ය ගැටළු සාකච්ඡා කිරීමට ලැජ්ජාවට පත්වන අතර, අක්රමවත් චක්ර හෝ ආසාදන වැනි ප්රතිකාර නොකළ වෛද්ය තත්වයන්ට මග පාදයි. නිදසුනක් වශයෙන්, එන්ඩොමෙට්රියෝසිස් හෝ පොලිසිස්ටික් ඩිම්බකෝෂ සින්ඩ්රෝමය (PCOS) වැනි තත්වයන් ඇති සිසුන් සමාජ අපකීර්තිය හේතුවෙන් වෛද්ය උපදෙස් ලබා ගැනීම ප්රමාද කළ හැකිය.
ඔසප් දරිද්රතාවයේ මානසික බලපෑම
ආර්තව දරිද්රතාවයේ මානසික බලපෑම අවතක්සේරු නොකළ යුතුය. ආර්තව දරිද්රතාවය අත්විඳින සිසුන් බොහෝ විට ලැජ්ජාව, කාංසාව සහ මානසික අවපීඩනය පිළිබඳ හැඟීම් වාර්තා කරයි. ඔසප් ආශ්රිත ගැටළු හේතුවෙන් පන්ති මඟ හැරීම හෝ සමාජ අන්තර්ක්රියා වළක්වා ගැනීම හුදකලා හැඟීමක් ඇති කළ හැකිය. කාලයත් සමඟ, මෙය ඔවුන්ගේ ආත්ම අභිමානයට සහ විශ්වාසයට බලපෑ හැකි අතර, ඔවුන්ගේ සම්පූර්ණ විභවය සාක්ෂාත් කර ගැනීමට බාධක නිර්මාණය කළ හැකිය. මීට අමතරව, විශ්ව විද්යාල සිසුවියන් ඉගෙනීම පිළිබඳව මුහුණ දෙන පීඩනයට එකතු වන තව අංගයක් ලෙස මෙම ගැටලුව හැඳින්විය හැක.
ගත හැකි පියවර මොනවාද?
දැනුවත්භාවය ඇතිකිරීම
ආර්තව දරිද්රතාවය සහ ඔසප් දැනුවත්භාවය නොමැතිකම ආමන්ත්රණය කිරීම සඳහා විශ්ව විද්යාල, ප්රතිපත්ති සම්පාදකයින් සහ සිවිල් සමාජය සම්බන්ධ බහුවිධ ප්රවේශයක් අවශ්ය වේ. කළ හැකි මැදිහත්වීම් කිහිපයක් පහත පරිදි විය හැකිය.
ඔසප් අධ්යාපනය ප්රවර්ධනය කිරීම
• විශ්වවිද්යාල වැඩසටහන්වලට ඔසප් සෞඛ්ය අධ්යාපනය ඇතුළත් කිරීම: මෙම වැඩසටහන් මඟින් සිසුන්ට ඔසප් සනීපාරක්ෂාව පිළිබඳ අත්යවශ්ය දැනුම ලබා දීමට, මිථ්යාවන් දුරු කිරීමට සහ ඔසප් වීම පිළිබඳ විවෘත සාකච්ඡා ඇති කිරීමට හැකිය.
• වැඩමුළු සහ සම්මන්ත්රණ පැවැත්වීම: සෞඛ්ය සේවා වෘත්තිකයන් විසින් මෙහෙයවනු ලබන මෙම සිදුවීම් මගින් ඔසප් වීම පිළිබඳ විද්යාත්මක අවබෝධයක් සහ ඔසප් වීම ඵලදායී ලෙස කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ප්රායෝගික උපදෙස් ලබා දිය හැකිය. සම වයසේ මිතුරන් විසින් මෙහෙයවනු ලබන වැඩ සටහන් මඟින් සිසුන්ට අත්දැකීම් බෙදා ගැනීමට සහ එකිනෙකාට සහයෝගය දැක්වීමට දිරිමත් කළ හැකිය.
• බහුභාෂා සම්පත් සංවර්ධනය කිරීම: සිංහල, දෙමළ සහ ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් පත්රිකා සහ වීඩියෝ වැනි මෙවලම් මගින් සියලුම සිසුන්ට නිවැරදි තොරතුරු ලබාදිය හැක.
• අධ්යාපන විෂය මාලාවට ඔසප් සෞඛ්යය ඇතුළත් කිරීම: පාසල්වල ඔසප් සෞඛ්ය අධ්යාපනය හඳුන්වා දීමෙන් සිසුන් විශ්ව විද්යාලයට ඇතුළු වීමට පෙර සූදානම් කළ හැකිය. මුල් අධ්යාපනය ඔසප් වීම සාමාන්යකරණය කිරීමට සහ අපකීර්තියට එරෙහිව ඔවදන් ලබා දීමට උපකාරී වේ.
ශිෂ්ය සංවිධාන සහ විශ්වවිද්යාල නායකයින්ගේ කාර්යභාරය
ශිෂ්ය සංවිධාන සහ විශ්වවිද්යාල පරිපාලනයට ඔසප් දරිද්රතාවයට පිළියම් යෙදීමේදී තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළ හැකිය.
ශ්රී ලාංකික විශ්වවිද්යාල සිසුන් අතර ඔසප් දරිද්රතාවය සහ ඔසප් වීම පිළිබඳ දැනුවත්භාවය නොමැතිකම අවධානයක් අවශ්ය බහුවිධ ගැටලුවකි. අධ්යාපනය, යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම් සහ සංස්කෘතික වෙනස්කම් ඒකාබද්ධ කිරීමෙන්, කිසිදු සිසුවෙකුගේ අධ්යයන විභවයට ඔවුන්ගේ ඔසප් සෞඛ්යය බාධාවක් නොවන බව සහතික කළ යුතුව ඇත.