වැලන්ටයින් දිනයේ ඉතිහාසය, සහ අපි සමරන්නේ ඇයි?
ආදරවන්තයින්ගේ දිනය ප්රේම සම්බන්ධය සමඟ සම්බන්ධ විය හැකි නමුත් මෙහි ආරම්භය ආදර හැඟීමක් නොවේ.
වැලන්ටයින් දින ඉතිහාසය බොහෝ ඈතට දිව යයි. වැලන්ටයින් දිනය දැන් සිප ගැනීම, ඔහු හෝ ඇය වෙනුවෙන් වැලන්ටයින් දින තෑගි සහ රාත්රී භෝජන වෙන්කරවා ගැනීම සඳහා ප්රසිද්ධ වී ඇති අතර, මෙහි මූලාරම්භය පිලළිබඳ බොහෝ අය නොදනිති.
5 වන ශතවර්ෂයේ අවසානයේ ජෙලසියස් පාප්තුමා(Pope Gelasius ) පෙබරවාරි 14 ශාන්ත වැලන්ටයින් දිනය ලෙස ප්රකාශයට පත් කළ අතර එතැන් සිට පෙබරවාරි 14 ආදර සැමරුම් දිනයක් විය.
වැලන්ටයින් දිනය ආරම්භ වූයේ කෙසේද?
වැලන්ටයින් දිනය කැලැන්ඩරයේ නිශ්චිත දිනයක් වන අතර පුරාණ රෝමානු දින දර්ශනයට( ශාන්ත වැලන්ටයින් වේලාවට)පෙර පෙබරවාරි මැද නිවාඩු දිනයක් ඇතුළත් විය. ලුපර්කාලියා නමින් හැඳින්වෙන එම නිවාඩු දිනය (වැලන්ටයින් දිනයේ ආරම්භය) සශ්රීකත්වය සැමරූ අතර භාජනයකින් නම් තෝරාගැනීමෙන් පුරුෂයින් හා ස්ත්රීන් යුගලනය කරන ලද චාරිත්රයක් ඇතුළත් විය හැකිය. පුරාණ ග්රීසියේ, සියුස් දෙවියා සහ හේරා දේවතාවියගේ විවාහය සඳහා ශීත ඍතුවේ මැද සැමරුමක් කළහ. සමහර ඉතිහාසඥ යන්කල්පනා කරන්නේ මෙම සම්ප්රදාය වර්තමානයට (පෙබරවාරි 14) සැමරීමට බලපානවාද යන්නයි.
ශාන්ත වැලන්ටයින් කවුද? (ඔහුට හදවත් සමඟ ඇති සම්බන්ධය කුමක්ද?)
ශාන්ත වැලන්ටයින් දිනය කතෝලික ආගමේ මංගල්ය දිනයක් වූ අතර එය ක්රි.ව. 500 දී පමණ පූජනීය දින දර්ශනයට එකතු විය. ( ජෙලසියස් පාප්තුමා) මෙම දිනය සමරනු ලැබුවේ වැලන්ටයින් නම් වූ ප්රාණ පරිත්යාගික සාන්තුවරයන් වෙනුවෙන් ය. විවිධ ජනප්රවාද වල වැලන්ටයින් හෝ වැලන්ටිනස් යනුවෙන් හැඳින්වෙන විවිධ සාන්තුවරයන් තිදෙනෙකු සමරනු ලබයි, නමුත් මෙම මිනිසුන් ගැන දැන සිටියේ ඉතා අල්ප වශයෙනි. ශාන්ත වැලන්ටයින් දින කතාව පිළිබඳ ගැටුම්කාරී වාර්තා පැවතුන හෙයින්, මෙම දිනය ක්රිස්තියානි පූජනීය දින දර්ශනයෙන් 1969 දී ඉවත් කරන ලදී.
නිවාඩු දිනය පදනම් කරගත් ශාන්ත වැලන්ටයින්ගේ සැබෑ ඉතිහාසය ගැන වැඩි යමක් නොදන්නා නමුත් ශාන්ත වැලන්ටයින්ගේ පුරාවෘත්තයට කරුණු කිහිපයක් තිබේ. එක් පුරාවෘත්තයක සඳහන් වන්නේ ශාන්ත වැලන්ටයින් මිථ්යාදෘෂ්ටික ආගමට හැරීම ප්රතික්ෂේප කළ බවත් දෙවන ක්ලෝඩියස් අධිරාජ්යයා විසින් ඔහුව ඝාතනය කළ බවත්ය. ඔහුගේ මරණයට පෙර, ඔහුගේ දියණිය ආශ්චර්යමත් ලෙස සුව කිරීමට ඔහුට හැකි වූ අතර, පසුව ඔහු පවුලේ අය සමඟ ක්රිස්තියානි ආගමට හැරුණි. තවත් පුරාවෘත්තයක් පවසන්නේ ටර්නිහි ශාන්ත වැලන්ටයින් නම් රදගුරු තුමා නිවාඩු දිනයේ සැබෑ නම බවයි; මෙම ශාන්ත වැලන්ටයින් ද ඝාතනය කරන ලදී.
නමුත් තවත් පුරාවෘත්තයකට අනුව – ශාන්ත වැලන්ටයින් ප්රේමය කේන්ද්ර කරගත් නිවාඩු දිනයක් සමඟ සම්බන්ධ විය – ශාන්ත වැලන්ටයින් යනු රෝමානු පූජකවරයෙකි, විවාහ වීම තහනම් සොල්දාදුවන් සඳහා විවාහ මංගල්යයන් සිදු කළේය. (රෝමානු අධිරාජ්යයාගේ නියෝගයක් නිසා විවාහක සොල්දාදුවන් හොඳ රණශූරයන් නොවූ බවත් මේ නිසා තරුණයින්ට විවාහ වීමට නොහැකි වූ බවත් සඳහන වේ.) මෙම ශාන්ත වැලන්ටයින් පියතුමා සොල්දාදුවන්ට ඔහුව හඳුනා ගැනීමට උපකාර කළ ආදරයේ සංකේතයක් වන මුදුනක් පැළඳ සිටියේය. සුබපැතුම් පත් සඳහා පූර්වගාමීව ඔහු කිතුනුවන්ට දෙවි කෙරෙහි ඇති ප්රේමය සිහිපත් කිරීම සඳහා කඩදාසි වලින් සාදන හදවත් ලබා දුන්නේය.
මෙම පුරාවෘත්තය නිසා ශාන්ත වැලන්ටයින් ප්රේමයේ අනුශාසක සාන්තුවරයා ලෙස ප්රසිද්ධ විය. ශාන්ත වැලන්ටයින් යාඥාව ලෙස ශාන්ත වැලන්ටයින්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ පෙම්වතුන් එකට සම්බන්ධ කරන ලෙසයි, එවිට දෙදෙනෙකු එක් වන අතර, යුවළ දෙවියන් කෙරෙහි ඇති ඔවුන්ගේ භක්තිය සිහිපත් කරති.
ශාන්ත වැලන්ටයින් කථාව ආදරයේ නිවාඩුවක් ලෙස දිනය ස්ථාපිත කිරීමට අඩිතාලම දැමූ අතර, ශාන්ත වැලන්ටයින් හා ප්රේමය අතර ඇති සම්බන්ධය සැබවින්ම තහවුරු කළේ 1381 දී මධ්යකාලීන කතුවරයකු වූ ජෙෆ්රි චවුසර් විසින් රචිත කාව්යයකි. සබැ වැලන්ටයින් යනු දෙදෙනෙකු එක්ව දෙවියන් සිහිකිරීම වුවත් වර්තමානයේදී වැලන්ටයින් දිනය සැමරීම, වෙනත් පුද්ගලයෙකු සමඟ අපි අපගේ ආදර සබඳතාවය සමරන්නෙමු.
ශ්රී ලංකාවේ වැලන්ටන් සමස්තයක් ලෙස ගත්කල ශ්රී ලංකාව වසින් යනු බොහෝ විට ඉතා ඉහළ අනුකරණ හැකියාවක් ඇති පිරිසක් යන්න බව මගේ වැටහීමයි. මෙහිදී කිව යුත්ත නම් විදේශයන් ගෙන් මෙරටට ගෙන එන ඕනෑම දෙයක් විමසුමකින් හෝ දැක්මකින් තොරව අනුකරණය කිරීමයි. තවද සියල්ල මුදල මත තීරණය වන වර්තමාන ලංකා සමාජයේ බොහෝ පිරිස් වැලන්ටයින් දිනට හොඳ අදායමක් ලබා ගනිති. කඩසාප්පු රතු පැහැති හදවත් වලින් සරසන අතර ලැගුම්හල් හිමියෝද ඔවුන්ගේ ලැගුම්හල් කුලියට දී වැලන්ටයින් සතුට විදිති. තවද ෆේස් බුක් ගිණුම් හෝ ගෘප් රිච් වැඩි කරගැනීම විවිධ ලෙස වැළපෙන පොස්ට් නිර්මාණය කරති.
අප කළයුත්තේ සෑම දිනම ආදරය සැමරීමයි එයට දිනයක් හෝ වෙලාවක් හෝ තැනක් අවශ්ය නොවේ. වැඩට යාමට පෙරට තම බිරිඳට කිස් එකක් දීම ආදරයේ බැඳීම් ශක්තිමත කිරීමට ප්රමාණවත්ය. සැමියාට බෙදන කෑම පාර්සලයේ “ආදරෙයි” කියා ලියා යැවීම බිරිඳට අමාරු කාරියක් නොවේ. ආදරය අලුත් කිරීමට කල යුත්තේ සරල දේවල් මිස අවුරුද්දට එක් දිනක් වෙන් කර ආදරය සැමරීම නොවේ. තවද පෙම්වතුන් කළ යුත්තේද මම සහ මගේ ලෙස පෙම්වතා හෝ පෙම්වතියට රැකවල් දමා මානසික පිඩා කිරීම හෝ වැලන්ටයින් සැමරීම ලෙස ලැගුම් හල් අස්සේ රිංගීම නොව (සෑම දෙනාම නොවේ) තම ආදරවන්තයාට හෝ ආදරවන්තියට මානසික නිදහස ලබා දීමයි.
ඔබ මතක තබා ගතයුතුම දෙය නම් අප ගෙවන සෑම මොහොතක්ම ඉතා වැදගත් වන බවත් එය අපට නැවත නොලැබෙන බවත් ජිවත් වන හැම තත්පරයම ආදරය කරුණාව අපගේ මනස තුල තබාගෙන ජිවත් විය යුතු බව පමණකි.