බයිපෝල අක්රමිකතාව, මේනියා අවපාතය ලෙසද හැඳින්වේ, එය කාලානුරූපව පුනරාවර්තනය වන තත්වයක් වන අතර එය උමතුවෙහි උච්චතම අවස්ථාව සහ මානසික අවපීඩනය අතර යම් වෙනස්දක්වයි . මානසික අවපීඩනය යනුමෙම රෝගයේ වඩාත් ප්රචලිත ලක්ෂණයයි. උමතු අවධිය සාමාන්යයෙන් කුපිත වීම, කෝපය සහ මානසික අවපීඩනය, හෝ නැතහොත් ප්රීති ඝොෂාව වුවද ඇතිවිය හැක .
මෙම ආබාධය බොහෝ විට තරුණ වැඩිහිටි වියේ දී ආරම්භ වන නමුත් දරුවන් හා නව යොවුන් වියේ දී ද ඇති විය හැකිය. මෙම තත්වය බොහෝ විට අවධානය-හිඟය / අධි ක්රියාකාරීත්වයේ ආබාධ, භින්නෝන්මාදය හෝ පෞරුෂ ආබාධ සමඟ ව්යාකූල වේ. ජෛව විද්යාත්මක සාධක සමහර පුද්ගලයින් තුළ ඇති විය හැකිමෙම අතර එවැනි පුද්ගලයෝ ආබාධයට ගොදුරු වීමේ අවදානමක් ඇති කරයි.
බයිපෝල අක්රමිකතාවයේ ප් වර්ග දෙකක් තිබේ:
බයිපෝල 1 සහ බයිපෝලර් 2.
බයිපෝල අක්රමිකතාවයේ රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
බයිපෝල අක්රමිකතාවයේ නිර්වචනය වන්නේ උමතුවයි(mania). එය ආබාධයේ මුලික ලක්ෂණය නම් කතා කිරීමේ ඇති වන වෙනසයි . උමතුව සහ මානසික අවපීඩනය අතර මාරුවීම හදිසි විය හැකි අතර මනෝභාවයන් වේගයෙන් දෝලනය විය හැකිය. නමුත් උමතුව සහ බයිපෝල අක්රමිකතාව මානසික අවපීඩනයෙන් වෙන්කර හඳුනාගත හැකිය
නොසන්සුන්තාව වැඩි වවීම ; ප්රීතිමත් මනෝභාවය සහ අන්ත සුභවාදී බව; අධික කෝපයක්, පීඩිත කථාව හෝ එක් අදහසකින් තවත් අදහසකට පනින සිතුවිලි; අවධානය වෙනතකට යොමු කිරීමේ හැකියාව නින්දේ අවශ්යතාවය අඩු වීම; කෙනෙකුගේ හැකියාවන් සහ අදහස් පිළිබඳ යථාර්ථවාදී නොවන විශ්වාසයක්; දුර්වල විනිශ්චය; වේගයෙන් රිය පැදවීම හෝ අවදානම් සහ වැඩි ලිංගික ක්රියාවලියකට ඇතුළුව නොසැලකිලිමත් හැසිරීම; ප්රකෝපකාරී, හෝ ආක්රමණශීලී හැසිරීම; කිසිවක් වැරදියි යන ප්රතික්ෂේප කිරීම.සාමාන්යයෙන් කල්පවත්නා, කනස්සල්ලට හෝ හිස් මනෝභාවයක් ඇත; බලාපොරොත්තු සුන්වීම හෝ අශුභවාදී හැඟීම්; වරදකාරිත්වය, වැදගැම්මකට නැති බව හෝ අසරණභාවය පිළිබඳ හැඟීම්; ලිංගිකත්වය ක්රියාකාරකම් කෙරෙහි ඇති උනන්දුව හෝ සතුට නැති වීම; තෙහෙට්ටුව හෝ \”මන්දගාමී වීම\” පිළිබඳ ශක්තිය හා හැඟීම් අඩු වීම; අවධානය යොමු කිරීම, මතක තබා ගැනීම හෝ තීරණ ගැනීම දුෂ්කර වීම; නොසන්සුන්කම හෝ නුරුස්නා බව; අධික ලෙස නිදාගැනීම හෝ නිදා ගැනීමට හෝ නිදා ගැනීමට නොහැකි වීම; ආහාර රුචිය සහ / හෝ අනපේක්ෂිත බර අඩු කර ගැනීම හෝ වැඩි වීම; නිදන්ගත වේදනාව හෝ අසනීප හෝ තුවාල හේතුවෙන් ගණන් නොගන්නා අඛණ්ඩ ශාරීරික රෝග ලක්ෂණ; මරණය හෝ සියදිවි නසාගැනීම් හෝ සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන් පිළිබඳ සිතුවිලි ඇති විය හැක
බයිපෝල අක්රමිකතාවයට හේතුව කුමක්ද?
ජානමය හා පාරිසරික සාධක දෙකම බයිපෝල අක්රමිකතාවයට ගොදුරු වීමේ අවදානමක් ඇති කරයි. මෙය පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් වේ. මෙම ආබාධය පවුල් තුළ ක්රියාත්මක විය හැකි නමුත්, තත්වය වර්ධනය වීමේ අවදානමක් ඇති කරන නිශ්චිත ජාන කිසිවෙකු නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත. පිළිසිඳ ගැනීමේදී උසස් පියාගේ වයස අවදානමට ලක්විය හැකි නව ජාන විකෘති වීමේ හැකියාව වැඩි කළ හැකි බවට සමහර සාක්ෂි තිබේ.
විවිධ ආකාරයේ ළමා කම්පන ඇතුළු ජීවිත සිදුවීම් වෙනත් තත්වයන් මෙන්ම බයිපෝල අක්රමිකතාවයටද හේතු වේ. පර්යේෂකයන් දන්නවා බයිපෝල අක්රමිකතාවයක් ඇති වූ විට, ජීවිත සිදුවීම් එහි පුනරාවර්තනය වේගවත් කළ හැකි බව. අන්තර් පුද්ගල දුෂ්කරතා සහ අපයෝජන සිදුවීම් බොහෝ විට සම්බන්ධ වන්නේ ආබාධය අවුලුවාලීමට ය.
බයිපෝල අක්රමිකතාව සඳහා ප්රතිකාරය කුමක්ද?
බයිපෝල අක්රමිකතාව පුනරාවර්තන රෝගයක් බැවින් දිගු කාලීන ප්රතිකාර අවශ්ය වේ. මනෝභාවය වෙනස් වීම වැළැක්වීම සඳහා මනෝ ස්ථායීකරණ ඖෂධ සාමාන්යයෙන් නියම කරනු ලැබේ. ලිතියම් සමහර විට වඩාත්ම ප්රචලිත මනෝභාව ස්ථායීකාරකයක් වන නමුත් ලැමොට්රිජීන් වැනි නව ඖෂධ අතුරු ආබාධ අඩු කරන බව පෙන්වා දී ඇති අතර නිතරම විෂාදනාශක ඖෂධ අවශ්යතාවය මඟහරවා ගනී.
පෝෂණ ප්රවේශයන් ද චිකිත්සක වටිනාකමක් ඇති බව සොයාගෙන ඇත. අධ්යයනවලින් පෙනී යන්නේ ඔමේගා -3 මේද අම්ල අවශ්ය ඖෂධ ප්රමාණය හෝ මාත්රාව අඩු කිරීමට උපකාරී වන බවයි. ඔමේගා -3 මේද අම්ල සියළුම මොළයේ සෛලවල ක්රියාකාරිත්වයට දායක වන අතර මොළයේ සෛල පටලවල ව්යුහයට ඇතුළත් වේ.
ළමුන් හා යෞවනයන් තුළ බයිපෝල අක්රමිකතාව
වයස අවුරුදු හය තරම් කුඩා දරුවන් තුළ රෝග ලක්ෂණ දක්නට ලැබුණද, බයිපෝල අක්රමිකතාවයෙන් පෙළෙන බොහෝ අය නව යොවුන් වියේ හෝ වැඩිහිටි වියේදී මෙම තත්වය වර්ධනය කරයි. ළමුන් හා යෞවනයන් තුළ ඇති වන රෝග ලක්ෂණ වැඩිහිටියන්ට සමාන වන අතර එම තත්වයේ කැපී පෙනෙන මනෝභාවය වෙනස් වේ. සමහර අවස්ථාවල ළමයින්ට කුපිත වීමේ ලක්ෂණ පෙන්නුම් කළ හැකිය.
බයිපෝල අක්රමිකතාවයෙන් පෙළෙන ළමුන් මනෝභාවය සහ හැසිරීමෙහි අතිශය වෙනස්වීම් වලට භාජනය වන අතර, උමතු කථාංග වලදී අසාමාන්ය ලෙස සතුට හා ජවසම්පන්න බවක් දැනෙන අතර මානසික අවපීඩන කථාංග වලදී ඉතා දුක්ඛිත හා ක්රියාකාරී නොවීම. රෝග ලක්ෂණ බොහෝ විට පාසල් ක්රියාකාරකම් හා පෞද්ගලික සම්බන්ධතාවලට බාධා කිරීමට තරම් දරුණු වන අතර ස්වයං විනාශකාරී හැසිරීමට හේතු විය හැක.
බයිපෝල අක්රමිකතාව පුද්ගලයෙකුගේ අරමුණු හා සම්බන්ධතාවලට හානි කළ හැකිය. නමුත් නිසි වෛද්ය ප්රතිකාර සමඟ සහයෝගයෙන් රෝගයෙන් පීඩා විඳින්නන්ට ඔවුන්ගේ ජීවිත නිසි ලෙස පවත්වා ගැනීමට අවශ්ය කුසලතා සහ උපාය මාර්ග ඉගෙන ගත හැකිය. බොහෝ මානසික රෝග මෙන් බයිපෝල අක්රමිකතාව සමහර විට මතභේදාත්මක රෝග විනිශ්චයකි. බොහෝ රෝගීන් මෙම ආබාධය දුෂ්කරතාවයක් ලෙස සලකන අතර, සමහරු ඔවුන්ගේ ජීවිතවල එහි කාර්යභාරය අගය කරන අතර තවත් සමහරු එය වඩා නිර්මාණාත්මක නිමැවුමකට සම්බන්ධ කරති.