ඔබේ ආදරවන්තයා ඔබව අත හැර දැමීම නිසා ඔබට වේදනාවක් ඇති විය හැක.එවිට ඔබ බොහෝ විට හැඩීම වැළපීම සාප කිරීම හෝ හෝ බැනවැදීම අදිය සිදු කරයි. ඉතින් මෙසේ නිතර නිතර වේදනාවට හේතු වන්නේ ඇයි? ඔබේ ආදර වන්තයා ඔබව අත හැර දැමු විට ඔබට යම් අනාරක්ෂිත බවක් හෝ තනිකමක් දැනේ එවිට ඔබව හා ඔබේ මනස ආරක්ෂා කිරීම සදහා මොලය විසින් යම් යම් රසායනික ද්රව්ය මුදාහරි.මෙහි දී ප්රධාන ලෙස මුදා හරින රසායන වර්ගය නම් කෝටිසෝල් (cortisol) වේ වේදනාවේ රසායනික පණිවිඩකරුකොටිසොල් සහ විභව වේදනාව අවුලුවයි. එමගින් සහකරුට දොස් පැවරීමෙන් දේවල් නරක පැවසිමෙන් ඔබේ මනස ඔබෙගේ අනාරක්ෂිත බව හෝ මනසට වන හානිය වැලැක්වීමට කරයි. ඔබ එය තේරුම් ගැනීම වඩා හොඳය.
කෝටිසෝල් සතුන් තුළ තේරුම් ගැනීමට පහසුය.උදාහරනයක් ලෙස මුව රංචුවක් ගනිමු මුව රංචුව තණකොළ කමින් සිටින අතර විලෝපිකයන් ළඟට ආවොත් පිළිබඳව දැනුවත් කිරීමට ඔවුන් එකින්නෙකා විශ්වාස කරන අතර, එමඟින් ඔවුන්ට විවේකීව හා විනෝද වීමට නිදහස ලැබේ. ආරක්ෂිත හා ආරක්ෂිත බවට හැඟීමක් ඇති වන්නේ ඔක්සිටොසින් (oxytocin) නම් රසායනය මගින් වේ. සෑම විටම ඔක්සිටොසින් රස විඳීම හෝ සතුට ඇති කරයි. නමුත් විලෝපිකයන් පැමිණි විට මුව රංචුව කරන්නේ වේගයෙන් දිව යාමයි. එය ඔවුන්ගේ මොළය තුල කෝටිසෝල් රසායනය ක්රියා කරන ආකාරය වේ එසේම මිනිස් මොළය තුල ආදරය බිඳ වැටුණු පසු කෝටිසෝල් රසායනය ක්රියා කරන්නේ බොහෝ විට තමා ඇත හැර ගිය සහකරුට බැණ වැදීම තුලිනි. ඔබ මතක තබා ගත යුතු වන්නේ සැමවිටම ඔබේ මොළය ඔබ පිළිබඳව හෝදිසියෙන් සිටින බවය. එසේම ඔබව මීලග පියවර දක්වා ඔබව ගෙන යාමද සිදුකරයි
ඔබේ සහකාරිය ඔබ අතහැර දමා යන්නේ ඇයි ?
දැන් සිතන්න, ඔබ ඔබේ සහකාරිය සමඟ විනෝද වන සතුටින් සිටින විට, විශ්වාසය ලබා ගන්නා විට ඔක්සිටොසින් ගලා යයි. හදිසියේම, ඔබ හිරිහැර
හෝ කරදර කර තර්ජනය කරන විට හෝ වෙනත් වැඩ වැඩි ආරක්ෂාවක් ඇයට වෙනත් මාර්ගයකින් දැනෙන විට ඔබව ඇත හැර දම යාමට ඇයට සිතේ . විශේෂයෙන්ම ඇයව ආරක්ෂා කරනු ඇතැයි යන විශ්වාසය ඔබෙන් බිදුණු විට එය එසේ සිදුවේ. ඒ නිසා ඔබ ඔබව ආරක්ෂා කර ගැනීමට අවශ්ය දේ මෙන්ම ඇයව ආරක්ෂා කර ගත හැකි ආකාරය සිතිය යුතුවේ කරන්න, සහකරු යනු විශ්වාසයේ විශාල ක්රියාවකි. එය පරිස්සම් කර ගැනීම් ඔබ සතු කාර්යකි.
ආදරය අහිමි වූ පසු ඇතිවන මෙම කෝටිසෝල් වලට ඔබ ප්රතික්රියා කරන්නේ කෙසේද? බොහෝ අය තරුණ අවධියේදී ඉගෙන ගත් ආකාරයට ප්රතික්රියා කරයි, මන්ද මොළය එහි ගමන් මග විග්රහ කරයි. ඔබ තරුණ වියේදී නිරීක්ෂණය කළ හැසිරීම් ඔබේ දර්පණ නියුරෝන සක්රීය කර, ඔබම ප්රතික්රියා කිරීමට ඔබව සූදානම් කරයි. ඔබේ ආදරණීයයා ඔබගේ ජීවිතය විනාශ කළ බවට ඔබට චෝදනා කළ හැකිය. එසේ නොමැතිනම් ආදරය වේදනාවක් සේ ඔබට දැනිය හැක.
ඔබේ කෝටිසෝල් කළමනාකරණය කිරීමේ අදහසට ඔබ අකමැති විය හැකිය.එනම් ඔබ නිරතුරුව සිතනුයේ ආදර අහිමි වීම මගින් ඇතිවන බැණ වැදීම් නිසා,ඔබේ සහකරු ඔබට සැමවිටම හොඳ හැඟීමක් ලබා දෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කිරීමයි නමුත් එවැනි අපේක්ෂාවන් බොහෝ විට බලාපොරොත්තු සුන් කරයි. එය , ඒකාබද්ධ වීමට ඇති පෙලඹීම ස්නායු රසායනික ආවේගයක් පමණක් බව දැන ගැනීමේ සතුටක් මිස එය සැබෑවක් නොවේ.
ආදරය අහිමි වී ඔබ ඔබේ ආදරණීයට බැණ වැදීම් කරන විට ඔබ කල යුත්තේ ඒ පිළිබඳ අවධානයෙන් සිටීමයි. එනම් කෝටිසෝල් රසායනය කළමණාකරණය කිරීමයි. කෝටිසෝල් කළමණාකරණය පිළිබඳව මගේ මිළග ලිපිය තුලින් බලාපොරොත්තු වන්න