අක්රමවත් ඔසප් වීම ගැන ඔබ දැනගත යුතු දේ

කාන්තාවකගේ ඔසප් චක්‍රයේ සාමාන්‍ය දිග දින 28 ක් වන නමුත් මෙය පුද්ගලයන් අතර වෙනස් වේ. අක්‍රමවත් ඔසප් වීම යනු චක්‍රයේ දිග දින 35 කට වඩා වැඩි නම් හෝ කාලසීමාව වෙනස් වේ.සාමාන්‍යයෙන් වයස අවුරුදු 10 ත් 16 ත් අතර වැඩිවිය පැමිණීම මගින් ඔසප්  ආරම්භ වන අතර, කාන්තාවක් වයස අවුරුදු 45 ත් 55 ත් අතර වන විට ඔසප් වීම නැවතීම සිදුවේ.

රෝග ලක්ෂණ

ඔසප් චක්‍රය දින 28 ක් පමණ පවතින නමුත් එය පුද්ගලයා මත පදනම්ව දින 24 සිට දින 35 දක්වා වෙනස් විය හැකිය.

බොහෝ කාන්තාවන්ට සෑම වසරකම ඔසප් කාලය 11 ත් 13 ත් අතර වේ. ලේ ගැලීම සාමාන්‍යයෙන් දින 5 ක් පමණ පවතින නමුත් මෙයද දින 2 සිට 7 දක්වා වෙනස් විය හැකිය.

ඔසප් වීම මුලින්ම ආරම්භ වූ විට, සාමාන්‍ය චක්‍රයක් ඇති කිරීමට වසර 2 ක් පමණ ගත වේ. වැඩිවිය පැමිණීමෙන් පසු බොහෝ කාන්තාවන්ගේ ඔසප් වීම නිතිපතා වේ. එක් එක් කාල පරිච්ඡේදය අතර කාලයෙහි දිග සමාන වේ.

කෙසේ වෙතත්, සමහර කාන්තාවන් සඳහා, ඔසප් වීම  සහ රුධිරය වැගිරෙන කාලය අතර කාලය සැලකිය යුතු ලෙස වෙනස් වේ. මෙය අක්‍රමවත් ඔසප් වීම ලෙස හැඳින්වේ.

අක්‍රමවත් ඔසප් වීමේ ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණය වන්නේ චක්‍රය දින 35 කට වඩා දිගු වූ විට හෝ දිග වෙනස් වුවහොත් ය. රුධිර ප්‍රවාහයේ වෙනස්කම් තිබේ නම්, හෝ විෂ්කම්භය සෙන්ටිමීටර 2.5 ට වඩා වැඩි කැටි ගැසීම් පෙනේ නම්, මෙය ද අක්‍රමවත් ලෙස සැලකේ.

හේතු

සාධක ගණනාවක් අක්‍රමවත් ඔසප් වීමේ අවස්ථාව වැඩි කරයි. බොහෝමයක් හෝමෝන නිෂ්පාදනයට සම්බන්ධ වේ. ඔසප් වීමට බලපාන හෝමෝන දෙක වන්නේ එස්ටජන් සහ ප්‍රොජෙස්ටරෝන් ය. මේවා චක්‍රය නියාමනය කරන හෝමෝන වේ.

හෝමෝන බලපෑම්

හෝමෝන සමතුලිතතාවයට බලපාන ජීවන චක්‍ර වෙනස්වීම් අතර වැඩිවිය පැමිණීම, ඔසප් වීම, ගැබ් ගැනීම සහ දරු ප්‍රසූතිය සහ මව්කිරි දීම ඇතුළත් වේ.

වැඩිවිය පැමිණීමේදී ශරීරය විශාල වෙනස්කම් වලට භාජනය වේ. එස්ටජන් හා ප්‍රොජෙස්ටරෝන් සමතුලිතතාවයට පැමිණීමට වසර කිහිපයක් ගත විය හැකි අතර අක්‍රමවත් කාල පරිච්ඡේද මෙම අවස්ථාවේදී බහුලව දක්නට ලැබේ.

ඔසප් වීම නැවතීමට  පෙර, කාන්තාවන්ට බොහෝ විට අක්‍රමවත් ඔසප් වීම  ඇති අතර, ලේ වැගිරෙන ප්‍රමාණය වෙනස් විය හැකිය.

ගර්භණී සමයේදී ඔසප් වීම නතර වන අතර බොහෝ කාන්තාවන්ට මව්කිරි දෙන විටද ඔසප්  නොමැත.

කාන්තාවක් ප්‍රථම වරට උපත් පාලන පෙති භාවිතා කරන විට, සාමාන්‍ය කාල පරිච්ඡේදයන්ට වඩා සාමාන්‍යයෙන් කෙටි හා සැ කුඩා ලේ ගැලීම් ඇයට අත්විඳිය හැකිය. මේවා සාමාන්‍යයෙන් මාස කිහිපයකට පසු පහව යයි.

අක්‍රමවත් කාල පරිච්ඡේද සමඟ සම්බන්ධ වෙනත් වෙනස්කම් වලට ඇතුළත් වන්නේ:

අධික බර අඩු වීම

අධික බර වැඩිවීම

මානසික ආතතිය

ඇනරෙක්සියා හෝ බුලිමියා වැනි ආහාර ගැනීමේ ආබාධ

සංකූලතා

අක්‍රමවත් ඔසප්  සමහර විට සෞඛ්‍ය ගැටළුවක් පෙන්නුම් කළ හැකි අතර, සමහර ඒවා සාරවත්බව (දරුවන් සැදීම) පිළිබඳ ගැටළු වැනි තවත් ගැටළු වලට තුඩු දිය හැකිය.

පොලිකිස්ටික් ඩිම්බකෝෂ සින්ඩ්‍රෝමය (පීසීඕඑස්) (Polycystic ovarian syndrome (PCOS) )යනු ඩිම්බ කෝෂ වල ගෙඩි ලෙස හැඳින්වෙන කුඩා, තරල  වර්ධනය වන තත්වයකි.

PCOS ඇති කාන්තාවක් ඩිම්බ මෝචනය නොකරන අතර. අක්‍රමවත්ඔසප් රටාවක් ඇති වේ , තරබාරුකම, කුරුලෑ සහ  හිසකෙස් වර්ධනය නොවීම වැනි රෝග ලක්ෂණ වේ.PCOS ඇති කාන්තාවන්ට අසාමාන්‍ය ලෙස පිරිමි ලිංගික හෝමෝනය, ඇන්ඩ්‍රොජන් හෝ ටෙස්ටොස්ටෙරෝන් ඉහළ මට්ටමක පවතී.

ගර්භාෂයේ හෝ ගැබ්ගෙලෙහි පිළිකා අසාමාන්‍ය රුධිර වහනයක් ඇති කරයි.තයිරොයිඩ් ආබාධයක් අක්‍රමවත් ඔසප් රටාවක්  ඇති කරයි. තයිරොයිඩ් ග්‍රන්ථිය ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලියට බලපාන හෝමෝන නිපදවයි.ගැබ්ගෙල හෝ ගර්භාෂ පිළිකා, හෝ ගර්භාෂයේ පිළිකා, දුර්ලභ අවස්ථාවන්හිදී, කාල පරිච්ඡේදයන් අතර හෝ ලිංගික සංසර්ගය අතරතුර ලේ ගැලීමක් ඇති විය හැක.

ගෙදර පිළියම්

සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාවක් පවත්වා ගැනීම අක්‍රමවත් ඔසප් වීම  සඳහා ඇති අවදානම අවම කර ගත හැකිය.

නිරෝගී බරක් පවත්වා ගැනීමට සහ මානසික ආතතිය අඩු කිරීමට නිතිපතා ව්‍යායාම කිරීම සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර වේලක් අනුගමනය කිරීම

ප්රතිකාර

වැඩිවිය පැමිණීම හා ඔසප් වීම: වැඩිවිය පැමිණීමේ දී හෝ කාන්තාව ඔසප් නැවතීම  කරා ළඟා වන විට සිදුවන අක්‍රමවත් ඔසප්  වලට සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය නොවේ.

උපත් පාලනය: අක්‍රමවත් රුධිර වහනයක් ප්‍රතිංධිසරාේධක නිසා සිදුවී ඇත්නම් සහ එය මාස කිහිපයක් අඛණ්ඩව පැවතුනහොත්, කාන්තාව සෞඛ්‍ය සේවා ලබා ගත යුතුවේ

 තරබාරුකම හෝ අධික බර හෝ  අඩු කර ගැනීම ඔසප් වීම ස්ථාවර කිරීමට උපකාරී වේ. අඩු බරක් යනු ශරීරයට එතරම් ඉන්සියුලින් නිපදවීමට අවශ්‍ය නොවන බවයි. මෙය ටෙස්ටොස්ටෙරෝන් මට්ටම අඩු කිරීමට සහ ඩිම්බකෝෂයට වඩා හොඳ අවස්ථාවක් ලබා දෙයි.

තයිරොයිඩ් ගැටළු: යටින් පවතින ගැටලුවට ප්‍රතිකාර කිරීම නියම කරනු ලැබේ. මෙයට බෙහෙත්, විකිරණශීලී අයඩින් ප්‍රතිකාර හෝ සැත්කම් ඇතුළත් විය හැකිය.

මානසික ආතතිය සහ ආහාර ගැනීමේ අක්‍රමිකතා: චිත්තවේගීය ආතතිය, ආහාර ගැනීමේ අක්‍රමිකතාවයක්  ඇත්නම් මානසික චිකිත්සාව උපකාරි වේ. ලිහිල් කිරීමේ ක්‍රම, ආතති කළමනාකරණය සහ චිකිත්සකයෙකු සමඟ කතා කිරීම මෙයට ඇතුළත් විය හැකිය.

අක්‍රමවත් ඔසප් වීම ගැන සැලකිලිමත් වන ඕනෑම අයෙකු වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගත යුතුය