උපතේ සිට අවුරුදු 5 දක්වා, දරුවාගේ මොළය ජීවිතයේ වෙනත් ඕනෑම අවස්ථාවකට වඩා වර්ධනය වේ. එමෙන්ම මුල් මොළයේ වර්ධනය දරුවෙකුගේ ඉගෙනීමට සහ පාසැලේ සහ ජීවිතයේ සාර්ථක වීමට ඇති හැකියාව කෙරෙහි කල්පවතින බලපෑමක් ඇති කරයි. ජීවිතයේ මුල් වසර කිහිපය තුළ දරුවාගේ අත්දැකීම්වල ගුණාත්මකභාවය – ධනාත්මක හෝ ඍණාත්මක කරුණු මත ඔවුන්ගේ මොළය වර්ධනය වන ආකාරය හැඩගස්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.
මොළයේ වර්ධනයෙන් 90% ක් ළදරු පාසලටයාමට පෙර සිදු වේ
උපතේදී, සාමාන්ය ළදරුවෙකුගේ මොළය සාමාන්ය වැඩිහිටි මොළයේ ප්රමාණයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. ඇදහිය නොහැකි තරම්, එය පළමු වසර තුළ ප ප්රමාණයෙන් දෙගුණ වේ. එය වයස අවුරුදු 3 වන විට වැඩිහිටි ප්රමාණයෙන් 80% දක්වා වර්ධනය වන අතර වයස අවුරුදු 5 වන විට 90% සම්පූර්ණයෙන් වැඩෙයි.
මොළය මිනිස් සිරුරේ විධාන මධ්යස්ථානයයි. අලුත උපන් බිළිඳෙකුට ඔවුන්ගේ මුළු ජීවිත කාලය පුරාම මොළයේ සෛල (නියුරෝන) ඇත, නමුත් මෙම සෛල අතර සම්බන්ධතාඇති වන විට ඇත්ත වශයෙන්ම මොළය ක්රියා කිරීම පටන් ගනී. මොළයේ සම්බන්ධතා අපට චලනය කිරීමට, සිතීමට, සන්නිවේදනය කිරීමට සහ ඕනෑම දෙයක් කිරීමට හැකියාව ලබා දෙයි. මෙම සබඳතා ඇති කර ගැනීම සඳහා මුල් ළමාවිය වසර ඉතා වැදගත් වේ. ජීවිතයේ වෙනත් ඕනෑම අවස්ථාවකට වඩා සෑම තත්පරයකටම අවම වශයෙන් මිලියනයක් නව ස්නායු සම්බන්ධතා ( උපාගම) සිදු වේ.
චලනය, භාෂාව සහ හැඟීම් වැනි විවිධ හැකියාවන් සඳහා මොළයේ විවිධ ප්රදේශ වගකිව යුතු අතර විවිධ අනුපාතවලින් වර්ධනය වේ. සම්බන්ධතා අවසානයේ වඩාත් සංකීර්ණ ආකාරවලින් එකිනෙකා සමඟ සම්බන්ධ වන බැවින්, මොළයේ වර්ධනය තමා මත ගොඩනැගේ. මෙමගින් දරුවාට චලනය වීමට සහ කතා කිරීමට සහ වඩාත් සංකීර්ණ ආකාරවලින් සිතීමට හැකියාව ලැබේ.
නිරෝගී, දක්ෂ, සාර්ථක වැඩිහිටියන් වීමට අවශ්ය සම්බන්ධතා වර්ධනය කර ගැනීමට දරුවෙකුගේ මොළයට ඇති හොඳම අවස්ථාව මුල් වසරයි. අභිප්රේරණය, ස්වයං-නියාමනය, ගැටළු විසඳීම සහ සන්නිවේදනය වැනි බොහෝ වැදගත්, ඉහළ මට්ටමේ හැකියාවන් සඳහා අවශ්ය සම්බන්ධතා මෙම මුල් වසරවල දී ගොඩ නැගේ. මෙම අත්යවශ්ය මොළයේ සම්බන්ධතා ජීවිතයේ පසුකාලීනව ගොඩනැගීමට වඩා දුෂ්කර ය.
මොළයේ සම්බන්ධතා ගොඩනගා ඇති ආකාරය
උපතේ සිටම, දරුවන්ගේ එදිනෙදා අත්දැකීම් තුළින් මොළයේ සම්බන්ධතා වර්ධනය වේ. ඔවුන් ගොඩනඟා ඇත්තේ ඔවුන්ගේ දෙමාපියන් සහ රැකබලා ගන්නන් සමඟ ධනාත්මක අන්තර්ක්රියා තුළින් සහ ලෝකය සමඟ අන්තර් ක්රියා කිරීමට ඔවුන්ගේ ඉන්ද්රියයන් භාවිතා කිරීමෙනි. කුඩා දරුවෙකුගේ දෛනික අත්දැකීම් මගින් මොළයේ සම්බන්ධතා වර්ධනය වන අතර එය ජීවිත කාලය පුරාම පවතිනු ඇත. ඔවුන්ගේ මුල් වසරවලදී ඔවුන්ට ලැබෙන රැකවරණය, උත්තේජනය සහ අන්තර්ක්රියාකාරිත්වයේ ප්රමාණය සහ ගුණාත්මකභාවය සියලු වෙනස්කම් ඇති කරයි.
සැලකිලිමත්, ප්රතිචාරාත්මක සබඳතා
දරුවෙකුගේ ජීවිතයේ වැඩිහිටියන් සමඟ ඇති සබඳතා ඔවුන්ගේ මොළයේ වර්ධනයට වඩාත්ම වැදගත් බලපෑමයි. දරුවාගේ නිරෝගී වර්ධනයට ප්රතිචාරාත්මක, විශ්වාසවන්ත වැඩිහිටියන් සමඟ ප්රේමනීය සබඳතා අත්යවශ්ය වේ. මෙම සබඳතා ආරම්භ වන්නේ නිවසේදී, දෙමාපියන් සහ පවුලේ අය සමඟින්, නමුත් ළමා සුරැකුම් සපයන්නන්, ගුරුවරුන් සහ ප්රජාවේ අනෙකුත් සාමාජිකයින් ද ඇතුළත් වේ.
උපතේ සිටම, කුඩා දරුවන් තම දෙමාපියන් සහ අනෙකුත් වැඩිහිටි භාරකරුවන් සමඟ සම්බන්ධ වීමට ආරාධනා කරයි. ළදරුවන් එය කරන්නේ හුරතල් වෙමින්, සිනහව සහ අඬමින්. කුඩා දරුවන් ඔවුන්ගේ අවශ්යතා සහ අවශ්යතා වඩාත් සෘජුව සන්නිවේදනය කරයි. මේ සෑම දෙයක කෙරේ මවුපියන් සංවේදී විය යුතු වේ. සෑම කුඩා ආරාධනාවක්ම භාරකරුට දරුවාගේ අවශ්යතාවලට ප්රතිචාර දැක්වීමට අවස්ථාවකි. මෙම ක්රියාවලිය මොළයේ සංවර්ධනය සඳහා මූලික වේ. තම දරුවා සමඟ අවධානය යොමු කරන, ප්රතිචාර දක්වන සහ අන්තර් ක්රියා කරන දෙමාපියන් සහ රැකබලා ගන්නන් වචනාර්ථයෙන් දරුවාගේ මොළය ගොඩනඟයි. කුඩා දරුවන් උපන් දින සිට ඔවුන් සමඟ කතා කිරීම, ගායනා කිරීම, කියවීම සහ සෙල්ලම් කිරීම, ඔවුන්ගේ භෞතික ලෝකය ගවේෂණය කිරීමට අවස්ථාව ලබා දීම සහ ආරක්ෂිත, ස්ථාවර සහ පෝෂණීය පරිසරයක් ලබා දීම ඉතා වැදගත් වන්නේ එබැවිනි.
අහිතකර ළමා අත්දැකීම්
ඔවුන්ගේ මුල් වසරවලදී වඩා ධනාත්මක අන්තර්ක්රියා අත්විඳින දරුවන් පාසලේ සහ ජීවිතයේ වඩාත් සෞඛ්ය සම්පන්න සහ සාර්ථක වනු ඇත. අවාසනාවකට මෙන්, ප්රතිවිරුද්ධය අවස්ථා ද අපට දැකිය හැක. දරිද්රතාවය, පවුල් ප්රචණ්ඩත්වයට නිරාවරණය වීම සහ ගුණාත්මක මුල් ඉගෙනීමේ අත්දැකීම් සඳහා ප්රවේශය නොමැතිකම දරුවෙකුගේ මුල් මොළයේ වර්ධනයට අහිතකර ලෙස බලපෑ හැකි අතර, පසුව ඔවුන්ගේ දිගුකාලීන සාර්ථකත්වයට බාධා ඇතිවිය හැක.